سازه و ابنیه / Structure

هر سازه ساخته شده را اصطلاحا ساختمان نامگذاری می کنند. به بنایی که از مصالح مختلفی مانند آهن، گچ، سیمان و آجر ساخته شده باشد، ساخت و ساز ساختمان اطلاق می گردد. از واژه ساختمان تحت عنوان ابنیه نیز نام می برند. ابنیه ها به لحاظ ارتفاع مختلف اند و بر اساس این مولفه طبقه بندی می گردند. سازه نیز یکی از بخش های مهم هر بنا می باشد. در این مطلب بنا داریم درباره سازه و ابنیه با شما صحبت کنیم. جهت کسب آگاهی بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید.

بررسی دو واژه سازه و ابنیه

در زمینه دو واژه سازه و ابنیه باید گفت گرچه این دو واژه به لحاظ معنایی با هم مترادف اند، با این حال جهت کاربرد در فضای حرفه ای به عنوان دو واژه متمایز از هم بکار برده می شوند. سازه به استخوان بندی ساختمان می گویند که سبب استحکام و تعادل یک ساختمان می گردد. نوع سازه را براساس شرایط فنی، محیطی و اجرایی معین می کنند.
از جمله تفاوت سازه و ابنیه  این است که یک سازه قادر است بار وارده را تحمل نموده و آن را به راحتی انتقال دهد. در حوزه معماری نیروی وارده و بار از تیرچه ها به قسمت تیر اصلی انتقال یافته و از آنجا به ستون ها منتقل می گردد. سپس ستون این نیرو را به قسمت پی ساختمان منتقل می کند.
شاید بتوان گفت اولین قسمت یک بنا، سازه است. ابتدا باید سازه طراحی و اجرا گردد تا سایر اجزای ساختمان بنا نهاده شود. سازه ها انواع متفاوتی دارند و مصالحی که در حوزه ساختمان سازی استفاده می گردد، روی پایداری سازه و کیفیت آن اثرگذار است.

سازه ها را در حوزه معماری به شکل زیر طبقه بندی می کنند:

- سازه فضایی یا فضاکار
- سازه پانلی
- سازه آی سی اف
- سازه پیش تنیده
- سازه ال سی اف 

انواع سازه

انواع سازه شامل:
- سازه سنتی
- سازه بتنی
- سازه فلزی
- سازه آجری
- و سازه چوبی 
تقسیم بندی می کنند. سازه ها را می توان با مصالح ساختمانی متفاوت جدید و سنتی همچون آجر و خشت و مواد دیگری همچون؛ بتن ترکیبی، فلزات آلیاژی و کامپوزیت ها ساخت. شناخت موادی که برای اجزای درونی سازه مورد استفاده قرار می گیرند مانند کف، دیوار، نما از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند.
ابنیه (ساختمان) جزو با اهمیت ترین بخش هر جامعه به شمار می رود. طراحی و تهیه ابنیه (ساختمان) همواره حایز اهمیت بوده و برای بسیاری از افراد هم است. در واقع به مجموعه سازه های که ثابت بوده و در یک مکان قرار دارند، ابنیه گفته می شود.

کاربرد ابنیه

در زمینه تفاوت دو مفهوم سازه و ابنیه باید بگوییم که از ابنیه برای اهداف متفاوتی همچون تفریح، کار و سکونت بهره گیری می گردد. در ساخت ابنیه ها از مواد و مصالح متفاوتی همچون، چوب، فلز، سیمان و آجر استفاده می کنند.
ابنیه را بر اساس کاربرد و اهمیت شان به چند دسته تقسیم بندی می کنند که در ادامه به آن اشاره می نماییم:
- ابنیه های کم اهمیت
- ابنیه های دارای اهمیت متوسط
- ابنیه های دارای اهمیت زیاد
- ابنیه های بسیار مهم
در زمینه ساخت و اجرای ابنیه ها معمولا اولین مرحله تخریب نمودن یک ساختمان و بهره برداری از یک زمین بلا استفاده است. سپس گود برداری انجام شده و شالوده بندی صورت می گیرد. اجرای اسکلت، نبشی کشی، تیغه چیدن، نصب نمودن نعل درگاه و چارچوب، خاک و گچ زیرکار، انواع لوله کشی، سیمان کاری ساختمان، شیب بندی پشت بام و قسمت های مختلف مانند کف واحدها، پارکینگ، انباری و خرپشته، سیمان کاری روی قیرگونی، اجرا کردن نمای ساختمان، گچ رویه ، نصب آسانسور، سنگ و کاشی و سرامیک کاری، نقاشی کردن ساختمان و بنا، نصب در قرنیز و بستن پریز و نظافت ساختمان مراحلی است که در ساخت هر ابنیه ای دنبال می گردد.

ویژگی های ساختمان و ابنیه ها

از جمله مشخصه های مهم ابنیه ها می توان به ثبات و پایداری، کارایی، ایمنی و زیبایی اشاره کرد. در حوزه ثبات یک بنا باید بدانید که یک ساختمان صرفا درصورت داشتن استحکام و مقاومت خوب است که می تواند  در برابر حوادث طبیعی و انسانی مختلف همچون؛ بارندگی، باد و زلزله دوام بیاورد.
در حوزه زیبایی قطعا ابنیه و ساختمان ها باید متناسب با فضای شهری ساخته شوند تا در محیط اطراف خود با کاربری های مختلف به چشم آمده و اصطلاحا جا باز کنند. 
در زمینه ایمنی یک بنا قاعدتا ساختمان ها باید از ایمنی کافی برخوردار باشند  تا از بروز خسارات جانی و مالی به افراد ممانعت نمایند. همچنین یک بنا و ساختمان باید کارایی لازم را برای اهدافی که در ضمن ساخت برای آن در نظر گرفته شده، داشته باشد. چنانچه این مورد در ساخت  یک بنا رعایت شده باشد آن ابنیه نیاز کاربران خود را مرتفع خواهد ساخت.

عوامل اثر گذار بر قیمت سازه های ساختمان

در زمینه دو مفهوم سازه و ابنیه باید بدانید که به مجموعه اجزای یک ساختمان همچون؛ تیر، ستون، شالوده و سقف آن یک سازه اطلاق می گردد. در زمان انتخاب سازه برای خرید باید به موادی که در ساخت آن قرار است مورد استفاده قرار گیرد، متراژ آن، دستمزد فرد پیمانکار و تعداد طبقات بنا توجه کرد.

اجرای سازه ها

از جمله زمان برترین و نیز پر هزینه ترین قسمت انجام یک پروژه، اجرای آن است. به منظور انجام یک پروژه به شکل موفق داشتن یک تیم خوب که در آن افراد متخصصی حضور داشته باشند و نیز امکانات مناسب برای ساختن یا قراردهی سازه ها از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین بایستی میان نیروهایی  هماهنگی لازم را به عمل آورد.

نتیجه گیری

همانطور که در متن هم در بالا اشاره کردیم به اسکلت یک ساختمان، سازه می گویند. سازه ها انواع مختلفی دارند و جهت استفاده آنها در حوزه ساختمان سازی باید انواع هر یک و کاربردهای آنها را شناخت. در زمینه ابنیه نیز باید بدانید که بناها با کاربری های مختلف و از مواد و مصالح متفاوتی ساخته می شود. لذا در زمان انتخاب سازه و ابنیه باید به نوع نیاز، بودجه، اهداف و کاربری های متفاوت هر یک از آنها توجه لازم را مبذول داشت.